Stóra granskingarverkætlanin, MeCCAM, fer nú av bakkastokki undir leiðslu av Sjókovanum. Dagarnar 3.-5. juni hittast granskarar úr níggju londum í Føroyum at seta verkætlanina í gongd. Talan er um eina ES-fíggjaða verkætlan, sum hevur til endamáls at menna loysnir, sum kunnu minka útlátið av vakstrarhúsgassum og laga fiskiskapin í Evropa til veðurlagsbroytingar.

Sjókovin hevur sett Sannu Laksá sum búskapargreinara í Sjókovanum. Sanna hevur eina PhD í búskaparfrøði frá University of Liverpool. Sanna varð liðug við sína PhD í 2019 og hevur síðani loknan lestur starvast hjá Varðanum sum búskaparráðgevi og síðani fíggjarleiðari. Sanna hevur eisini sitið eitt skeið í Búskaparráðnum og nevndini í Landsbanka Føroya frá 2021 til 2024.

Unn Laksá, stjóri í Sjókovanum, hevur saman við øðrum norðurlendskum granskarum skrivað rit um grøna orkuskiftið í fiskiskapi í Norðurlondum. Ritið hevur heitið ´Future fisheries: Status, trends and future perspectives concerning the energy transition of fisheries with focus on Nordic countries´ og er útgivin á heimasíðuni hjá Norðurlandaráðnum. Ritið kann lesast her.  

1. mai 2025 fór ein nýggj ES verkætlan av bakkastokki. Talan er um verkætlanina OCCAM (Operationalising Climate Change Adaptation and Mitigation in European Aquaculture), sum er ein slóðbrótandi fýra ára long verkætlan, sum er fíggjað av Horizon Europe. Í stuttum snýr verkætlanin seg um, hvussu alivinnan kann tillaga seg til veðurlagsbroytingar…

1. mai 2025 fór ES verkætlanin MeCCAM (Measures for Climate Change Adaptation and Mitigation in European Fisheries) av bakkastokki. MeCCAM er ein slóðbrótandi fýra ára long verkætlan, sum hevur til endamáls at útvega evropeisku fiskivinnuni nýskapandi, vísindaliga grundaðar loysnir til at laga seg til veðurlagsbroytingarnar og minka um ávirkanina, sum fiskivinnan hevur á umhvørvið.

Á ráðstevnu okkara um fiski- og alivinnuna, sum var 28. mars kunngjørdu vit, at komandi árini koma fleiri milliónir í granskingarpengum til Føroya úr evropeiska granskingarstovninum, Horizon Europe. Sjókovin og føroyskir samstarvsfelagar hava fingið játtað tilsamans góðar 18 milliónir krónur til granskingarverkætlanir frá Horizon Europe.

Fimm ár eru liðin, síðan Sjókovin varð stovnaður við tí fyri eyga at stimbra burðadygga menning og nýskapan í sjófeingisvinnunum. Vit hátíðarhalda dagin við spennandi ráðstevnu í Varpinum í Klaksvík fríggjadagin 28. mars, har vit viðgera møguleikar og avbjóðingar í fiski- og alivinnuni.

Tann 19. november var ein spennandi ráðstevna um grøna orkuskiftið í fiskivinnuni í sambandi við norðurlendsku netverksverkætlanina – Energy transition in Nordic Fisheries. Ráðstevnan var hildin í Gøteborg og fyriskipað av svenska granskingarstovninum, RISE.

Starvsfólk hjá Sjókovanum luttóku á ráðstevnuni, Vitan til varandi aling, sum var fyriskipað av Firum. Ein sera spennandi og áhugaverd vísindalig ráðstevna, har ið nógv tey nýggjastu viðkomandi granskingarúrslitini úr føroyska granskingarumhvørvinum vórðu løgd fram.

Mikudagin í undanfarnu viku var aftur eitt væleydnað tiltak hjá Ocean Cluster Faroes um línufiskiskap og fiskiveiðumøguleikar. Eini 50 fólk vóru møtt at hoyra framløgurnar, ið viðgjørdu støðuna hjá línufiskiskapi frá búskaparligum, lívfrøðiligum, og politiskum sjónarmiðum.

Tann 19. Novembur verður ein ráðstevna í Göteborg um hvussu vit kveikja tað grøna orkuskiftið í fiskivinnuni, soleiðis at vit røkka málunum um null útlát í 2050. Grøna orkuskiftið í evropeisku fiskivinnuni far vaksandi uppmerksemi í gransking og átøkum. Norðurlond hava góðar umstøður at taka ein leiðandi leiklut og stuðla undir orkuskiftinum í øllum Evropa.

BioProtect verkætlanin, ið leggur seg eftir at verja og endurnýggja livmargfeldi í Arktis og Atlantshavi, varð skotin í gongd á fundi í Keypmannahavn 11. og 12. mai. BioProtect verkætlanin hevur til endamáls, at samskapa og menna nýhugsandi loysnir fyri at verja og endurbyggja lívmargfeldi í Arktis og í Atlantshavi.

Verkætlanin, sum tekur 4 ár, hevur fingið játtað 60 milliónir krónur frá Horizon Europe, harav  fíggingin til Sjókovan er slakar 3 milliónir krónur. Hetta ES-verkætlanarsamstarvið er millum Sjókovan og  17 aðrar granskingarstovnar úr 8 Evropeiskum londum. Tað er Matís úr Íslandi, ið samskipar verkætlanina.

Starvsfólk frá Sjókovanum luttóku í farnu viku á eini verkstovu saman við áhugapartum í samband við ES verkætlanina, MarineSabres. Verkstovan var hildin í Zandvoort, Hollandi, har áhugapartar úr…

Á tiltakinum hjá Ocean Cluster Faroes 6. december varð aling av lágtrofiskum plantu- og djórasløgum (m.a. tara og skeljadjórum) umrøtt við støði í niðurstøðum frá AquaVitae granskingarverkætlanini, ið fleiri føroyskar fyritøkur og granskingarstovnar hava luttikið í.

Fleiri áhugaverdar og viðkomandi framløgur vóru á skránni. Harímillum Unn legði fram um avleiðingar av veðurlagsbroytingum fyri alivinnuna og Magni legði fram um búskaparligu avleiðingar av lús í alivinnuni...

Ráðstevnan var partur av norðurlendskari verkætlan, ið ynskir at lætta um samstarvið millum áhugapartar, at arbeiða saman uum at minka um umhvørvisávirkanina og CO2 útlátið í fiskivinnuni. ..

Tann 13 septembur 2023 verður ein ráðstevna í Hørpuni í Reykjavík um grøna skiftið í norðurlendskum fiskiskapi. Ráðstevnan ber heitið ´´Environmental impacts and energy transitions in the Nordic seafood sector´´…

SmartFisk verkætlanin, ið leggur seg eftir at minka um oljunýtsluna í fiskiskapinum, varð skotin í gongd á fundi mikudagin 24. mai.

Umfevnandi Smart-Fisk verkætlanin fer at nágreina oljunýtsluna hjá fiskiførunum, og hvat kann gerast fyri at minka um oljunýtsluna í føroyska fiskiskapinum.

Í december mánaði 2022 sendi Sjókovin saman við øðrum umsóknina: Smart-Fisk: Samskapan av umhvørvisvinarligari fiskiskapi inn til Fiskivinnugransking. Umsóknin er nú gingin á møti, og hettar merkir, at arbeiðið nú kann byrja. Høvuðsendamálið við verkætlanini er, at skapa neyðugu vitanina og tilvitanina fyri, at minka um oljunýtsluna í føroyska fiskiflotanum